Rebecca Hiles was eigenlijk altijd benauwd. Het was alsof de longontsteking die ze op haar zeventiende had gehad nooit echt was overgegaan. Volgens de artsen had ze astma, veroorzaakt door haar dikheid. Als ze zou afvallen zou het wel overgaan. Ze geloofde hen, vertelde ze aan Maya Dusenbery, schrijfster van het boek ‘Doing harm’. Rebecca ging studeren; ze danste, sportte en wandelde, maar het probleem bleef. Op haar 20ste begon ze bloed op te hoesten; ze kreeg pufjes. Toen ze 23 was, had ze inmiddels zulke vreselijke hoestbuien dat ze de controle over haar blaas verloor en soms moest overgeven. Ze was te uitgeput om te wandelen. Maar de dokters bleven zeggen dat het allemaal ‘duidelijk gewichtsgerelateerd was’.

Ik moest aan Rebecca denken toen ik de column van huisarts Danka Stuijver las. Ze schrijft over een jonge, dikke vrouw van 120 kilo die ‘wekelijks op het spreekuur verscheen met klachten die in verband stonden met haar overgewicht’. Stuijver heeft de vrouw eerder verteld dat ze 30 kilo moet afvallen en meer moet bewegen. Nu heeft ze zere knieën van het hardlopen.

Laat me vooropstellen dat ik deze patiënt en de situatie verder niet ken. Maar niets aan de column stelt me gerust. Ik maak me zorgen over de vrouw: hoe ellendig moet ze zich wel niet voelen om elke week de huisarts te bezoeken? En ook Stuijvers houding zit me niet lekker: de toon die ze zet door te schrijven hoe de vrouw ‘geïrriteerd opkijkt’ en ‘luid grommend’ omhoog komt. Ze laat de anderen in de wachtkamer dit met ‘een mengeling van medelijden en afschuw’ aanzien, maar dat zijn natuurlijk Stuijvers woorden. Er schemeren vooroordelen in door waarvan wetenschappers aantoonden dat veel artsen ze hebben: dat dikke patiënten lui, slap en vervelend zijn.

Het maakt de spreekkamer voor dikke mensen vaak een supernare plek: je bent er kwetsbaar, soms letterlijk maar altijd figuurlijk bloot, en in al die weerloosheid moet je je toch schrap zetten voor afkeuring. Dat is niet alleen pijnlijk, maar ook schadelijk. Uit onderzoek blijkt dat stigmatisering slecht is voor de gezondheid van dikke mensen. Zo hadden mensen die gediscrimineerd waren om hun gewicht tijdens een grote studie 60 procent meer kans om te sterven – onafhankelijk van hun bmi.

Vooroordelen zorgen dat artsen te vaak niet verder kijken dat de kilo’s, dat ze veel klachten zonder nadere tests of onderzoeken toeschrijven aan iemands gewicht; ze zien geen mens meer, alleen nog een risico. Een obesitasspecialist zei tegen de New York Times: ‘Onze patiënten zeggen: niemand heeft me ooit behandeld alsof ik een serieus probleem heb. Ze wuifden het weg en stuurden me naar Weight Watchers.’

En waarom eigenlijk? Van alle dieetpogingen mislukt uiteindelijk 95 tot 98 procent. De kans dat een vrouw die zo dik is als Stuijvers patiënt nog dun wordt, is 0,15 procent. Deze cijfers zijn niet controversieel. Iemand die dik is op dieet sturen, is ongeveer net zo behulpzaam als iemand die een uitkering komt aanvragen een staatslot meegeven.

Het is hoog tijd dat artsen gaan accepteren dat dikke mensen zelden dun worden, dat ‘is dik’ geen fatsoenlijke diagnose is en ‘val af’ geen behandelplan. Bij gewichtsgerelateerde klachten is dit al geen goede zorg. Maar als er meer aan de hand is, is het een grove schending van de belofte in de artseneed om lijden te verlichten en geen schade te doen.

In het New York Times-artikel vertelt een vrouw hoe haar zere heup werd afgedaan als ‘obesitaspijn’, terwijl ze eigenlijk scheefgroeiende ruggenwervels had. Een andere vrouw kreeg plotseling ademnood, wat volgens een arts kwam doordat er zoveel gewicht op haar longen drukte. ‘Ik ben echt bang. Ik kan niet ademen’, had ze tegen de arts gezegd. ‘Dat is het probleem met obesitas’, was de reactie. Ze bleek een longembolie te hebben.

Rebecca Hiles kwam na een nieuwe bloederige hoestbui andermaal bij de spoedpost terecht. Het was puur geluk dat een arts een CT-scan liet maken. Rebecca bleek een tumor in haar linkerlong te hebben, die inmiddels zoveel schade had aangericht dat de hele long eruit moest; de onderste helft was enkel nog zwart, rottend weefsel. Als de diagnose vijf jaar eerder was gesteld, had dit niet gehoeven, hoorde ze na de operatie. ‘Ik herinnerde me hoe ik vijf jaar lang gezocht heb naar een reden dat ik altijd aan het hoesten was, altijd ziek. Ik herinnerde me hoe iedereen me vertelde dat ik ziek was omdat ik dik was.’

Het valt me nu al een poosje op: er zijn steeds minder dikke mensen in mijn omgeving. Vooral erg dikke vrouwen worden schaars. Moeders van een kilo of 150 verdwijnen een poosje van het schoolplein, er wordt wat gefluisterd over een maagverkleining, en als ze terugkomen zijn ze ineens aanzienlijk slanker. Hooguit nog categorie ‘mollig’.

Dit maakt mij tegenwoordig vaak de dikste vrouw in een gezelschap. En dat is een bijzondere ervaring, want zo stevig ben ik niet. Ik ben met mijn 115 kilo wat activisten in Amerika ‘midfat’ noemen; zeg maar, ‘medium dik’. Dik genoeg om buiten het doorsnee schoonheidsideaal te vallen, maar niet zo dik dat ik bijvoorbeeld niet in het stoeltje in de bus pas.

Midfat zijn geeft me privileges. Wie dik is, maar niet de dikste in de ruimte, profiteert van een zeker contrasteffect. Mensen zeggen: ‘Oh, maar jij bent toch helemaal niet zo dik?’, terwijl ze met een schuin oog kijken naar iemand die veel zwaarder is dan ik. Ik kan bovendien gemakkelijk passende kleren kopen. Ik kan zonder problemen een auto instappen; ik hoef me nooit af te vragen of de gordel wel past. Ik loop zonder moeite. Ik kan naar een café zonder eerst te checken welke stoelen ze hebben.

In medische context ben ik minder bevoorrecht. Omdat mijn BMI boven de veertig uitkomt, gaat het in de spreekkamer altijd over mijn gewicht. Als ik pijn heb of ziek ben, krijg ik soms geen hulp omdat artsen zonder nader onderzoek aannemen dat mijn kilo’s het probleem zijn. Aan de andere kant kan ik wel op de reguliere weegschaal en ben ik niet te zwaar voor de behandeltafel of de scanner. De grootste vernederingen blijven me bespaard.

Met de opkomst van de body positivity-beweging durven steeds meer vrouwen zichzelf dik te noemen. Dat is winst; ik juich het toe als vrouwen het begrip zonder schaamte durven te gebruiken en hun lichaam weten te omarmen zoals het is. Maar wie een beetje dik is – zeg: maat 44 of 46 – heeft wel een heel ander leven van iemand met maat 60.

Het is gemakkelijker om positief over je lichaam te zijn als je meer privileges hebt; als je nog dicht tegen het heersende schoonheidsideaal aan zit, als je niet te maken hebt met medische vooroordelen. Voor mij is dat moeilijker, maar niet zo lastig als voor ‘superfat’ vrouwen, omdat ik met mijn lichaam nog zonder zorgen op en in veel dingen pas en mijn lijf maatschappelijk nog redelijk acceptabel is.

Bovendien gaat body positivity niet alleen over zelfliefde, maar ook, of zelfs vooral, over het tegengaan van de stigmatisering van dikke mensen. In die strijd zouden niet de dunste dikke vrouwen centraal moeten staan, maar juist de allerdikste. Het doel moet zijn dat ook zij zonder zorgen en discriminatie door het leven kunnen. Want daar profiteert uiteindelijk iedereen van.

Een van de voordelen van zelfisolatie is dat ik de afgelopen maanden tijd had om uitgebreid series te kijken. Een van mijn favorieten is Supergirl, een serie over de nicht van Superman die, net als haar neef, journalist is en daarnaast gehuld in spandex rondvliegt om haar stad, de wereld of zelfs het complete universum te redden van allerhande schurkenspul met al dan niet bovennatuurlijke krachten.

Nou ben ik sowieso een liefhebber van het superheldengenre. Zeker in ingewikkelde tijden vind ik de geruststellende voorspelbaarheid van nog maar weer eens een strijd tussen goed en kwaad buitengewoon prettig.Wat me extra inneemt voor Supergirl is dat de serie de eenzijdigheid heeft afgeschud die tot een paar jaar geleden vaak eigen was aan het genre. Zo is niet iedereen wit, cis of hetero, en zijn mannen niet altijd sterker dan vrouwen. Supergirls zus is lesbisch, een van haar heldenvriendinnen is trans en als ze in een aflevering tegen neef Superman vecht omdat hij gehersenspoeld is, wint ze het op kracht en doorzettingsvermogen. Er zitten stoere heldmannen in de serie die soms met elkaar over hun gevoelens praten, huilen en elkaar ter troost even vasthouden. Kritische fans noemen dit ‘tenenkrommend’ en ‘politiek correct’, maar ik zie dat anders: de serie reflecteert mijn eigen leven en dat van mijn vrienden.

Maar er is iets wat ik nog mis, niet alleen in Supergirl, maar in het hele genre: een dikke superheldin of -held. Iemand die fantastisch, dapper, sterk, machtig en rechtvaardig is, en op mij lijkt. Kenners zullen nu misschien denken: ‘Maar Thor dan? Die is dik, in de film Avengers Endgame.’ Daar wil ik wel iets over kwijt. Ten eerste: Thor is niet dik, Thor is Chris Hemsworth in een dikpak – en een dikpak is eigenlijk altijd een slecht idee. Bovendien is de film doorspekt met semilollige opmerkingen die ten koste gaan van de dikke Thor: ‘Kom, chubby’, ‘Eet eens een salade’, ‘Wat stroomt er door je bloed? Kaasdip.’ Het enige wat ik van mijn leven in die film weerspiegeld zag, was vethaat en afkeuring.

Wat ik zou willen, is een superheld die gewoon super is, en oh ja, ook dik. Die zich vanzelfsprekend bij de andere helden voegt, die gave krachten heeft, en een loepzuiver moreel kompas. Die goed kan vechten en moedig strijdt voor wat juist is. Die de wereld redt in spandex. Zonder dat iemand daar een grap over maakt.

We moeten eten tegen de dood. Dat lijkt een open deur – het is bekend dat een mens zonder voedsel vrij vlot eindigt met een tuintje op zijn buik – dus laat ik preciezer zijn: volgens een aanzwellend orkest van experts en meningmensen moeten we gezonder eten om zo beter bestand te zijn tegen het coronavirus. Bij gebrek aan een geneesmiddel of vaccin moet onze leefstijl ons redden.

‘Overleven begint bij gezonder leven en eten’, kopte Het Parool boven een stuk van hoogleraar Jaap Seidell en Jutka Halberstadt. De NOS, over een uitzending met arts Liesbeth van Rossum: ‘Leef gezond, voorkom ernstige corona.’ Ene Jeroen Jansen opinieerde in deze krant dat ‘elk virus goed gedijt’ op het ‘ongezonde leven van velen’. Overgewicht verzwakt volgens deze journalist de longen en het immuunsysteem, waardoor mensen extra vatbaar zijn voor infecties. ‘Een (corona)virus is dan al snel het laatste duwtje in de richting van de intensive care.’

Dikke mensen, zo metafoort Jansen, zijn een ‘lek in de boot’ dat gedicht moet worden; anderhalve meter afstand houden is slechts ‘al hozend verder varen’. Hij pleit voor een ‘gezondheidsrevolutie’. Het is, naast schaamteloos stigmatiserend, meer dan een tikje Bijbels: tijdens een Plaag wijzen naar de zondaars die zich schuldig maakten aan vadsigheid en vraatzucht. Benadrukken hoe zonde leidt tot de dood en hoe de puurheid van een gezonde leefstijl zal leiden tot verlossing.

Het deed me denken aan een essay van Michelle Allison, een paar jaar geleden in The Atlantic. Ze schrijft daarin over mensen die claimen dat dikheid en ziekte te vermijden en genezen zijn door gezond te leven en eten. ‘De helden van de hedendaagse dieetcultuur’, noemt zij hen; helden die hun status verwerven doordat ze ons voorhouden hoe we de dood kunnen verslaan. ‘Mensen zijn de enige dieren die zich bewust zijn van hun sterfelijkheid, en we willen allemaal de persoon zijn wiens dood als een verrassing komt, in plaats van als een pathetische onvermijdelijkheid. We willen degene zijn waar mensen over zeggen: ‘Maar ze deed alles goed.’ Als we niet aan de dood kunnen ontsnappen, kunnen we misschien een manier vinden om er onschuldig aan te worden verklaard.’

‘Door te eten zonder je in te houden, aan de andere kant, riskeer je dat je onrein wordt bevonden’, schrijft Allison. ‘Het is toegeven aan je sterfelijkheid, aan je beperkingen en rommeligheid als een biologisch schepsel, terwijl je de vrijheid en het genoegen van eten omarmt.’

Genoegen: daar hoor je mensen die pleiten voor een gezonde leefstijl zelden over. Hun mensbeeld komt me altijd zo mechanisch voor: alsof eten slechts brandstof is, alsof het je primaire taak als mens is om te zorgen dat je lijf een efficiënte, goedlopende motor is – nooit verzopen, nooit gulzig in verbruik – zodat je aan het eind van de rit zoveel mogelijk kilometers hebt gemaakt met zo weinig mogelijk pech en tegen zo laag mogelijke onderhoudskosten. Het is ongetwijfeld medisch gezien reuze verstandig, het verkleint vast de risico’s op coronacomplicaties, misschien houdt het zelfs de dood een tijdje af. Maar het is ook zo, nou ja, vreugdeloos.

En dat terwijl eten zo goed kan zijn voor de ziel. Zoals psycholoog Paul Rozin zei: ‘Eten is niet slechts voedingswaarde die je mond in gaat of zelfs maar de plezierige sensaties die daarmee gepaard gaan. Het verbindt je met je hele leven.’ We eten om samen te zijn, om verdriet te delen, om malende gedachten te doorbreken met gezelligheid, omdat er zelfs in bange tijden soms toch iets te vieren valt.

Tijdens de lockdown aten we in huize Ten Broeke patat met mayonaise omdat de smaak ons deed denken aan betere tijden, aan lange dagen bij het buitenzwembad, aan de halfvergeten geur van chloor, gras en zonnebrandcrème. We aten pannenkoeken om onze kinderen te troosten, die maandenlang dapper teleurstelling na teleurstelling het hoofd boden; kinderen die we zoveel moesten afnemen: vrienden, school, sport, opa’s en oma’s. We aten pizza omdat het bevrijdend was om in een tijd waarin er honderd regeltjes en verboden waren even de controle los te laten, om even niet meer verantwoordelijk en deugdzaam en broccoli en volkoren te zijn.

Zelfs als een gezonde leefstijl ons kan redden, blijf ik een rommelig schepsel – een zondaar, geen held – met een hart dat vrijheid, vreugde en verlichting nodig heeft. Mijn lichaam moet misschien eten tegen de dood, maar mijn ziel moet eten voor het leven.

Het besloop ons, de afgelopen weken. Een gedachtegoed dat niet normaal mag zijn, werd elke dag iets gewoner. Een verwerpelijk idee kwam stilletjes door onze maatschappelijke achterdeur naar binnen, ook al bedoelde natuurlijk niemand het zo.

Het begon misschien hier: bij de vaststelling hoe fijn het was dat er aan het coronavirus zelden jonge en gezonde mensen sterven. Zoals Maarten Keulemans schreef, eind februari: ‘De ziekte die we inmiddels covid-19 moeten noemen, ‘oogst’ vooral de al verzwakten. En al doet ze dat wreed en zonder genade, dat is een geluk bij een ongeluk.’ Maarten kennende was het troostend bedoeld. Hij voegde toe dat men maatregelen zou kunnen nemen ‘om de risicogroepen extra te beschermen.’ Dat was fijn, maar het was toch gezegd en breed beaamd: een geluk dat verzwakten worden geoogst.

Wat later stond er hierover een ingezonden brief in deze krant. ‘Als dit het dierenrijk zou betreffen, hadden we het over het uitdunnen van de populatie om die gezond te houden. Maar nu het de mensheid is, zal het wel onethisch zijn om dat op te merken.’ Het was bijna terloops: even bij het ontbijt filosoferen over het nut van stervende zwakkeren.

Dat was de eerste keer dat de woorden door mijn hoofd speelden: eugenetica, sociaal-darwinisme. Dat laatste is een losse set ideologieën, maar laat ik het zo zeggen: als je de aanvechting voelt om Darwins theorie over ‘survival of the fittest’ te vertalen als ‘het recht van de sterkste’ en dat wilt opwaarderen tot iets wenselijks, dan zit je er te dicht bij. Als je impliceert dat de samenleving beter af is zonder zwakkeren, ging je over het randje.

Dat randje werd twee weken geleden bezocht door filosofen Marcel Verweij en Roland Pierik. Zij vroegen zich af wie er voorrang moeten krijgen bij een tekort aan bedden op de intensive care (IC). Hun antwoord: jonge en fitte mensen. Zeg maar: de sterksten. En zwakkeren niet. Het is verontrustend hoe snel dat ging: van slachtoffer naar offer. Hoe de deur bijna achteloos op een kier ging voor sociaal-darwinisme.

Dat was de eerste keer dat ik moest huilen. Verweij en Pierik willen een maatschappelijk discussie over deze kwestie. Ik zag al voor me hoe ik wekenlang zou lezen dat de melkboer en de makelaar vinden dat oude, gehandicapte en chronisch zieke mensen – mensen zoals ik – best van de IC geweerd mogen worden. Ik wil geen publieke debat over wanneer je mij mag laten doodgaan. Dat is wreed. En zoals Maranke Wieringa (zelf gehandicapt) twitterde: ‘Ik was gezond voorzichtig met betrekking tot het virus, nu ben ik doodsbang. Het virus is niet veranderd, maar hoe er nu gesproken wordt over mij en de mijnen wel.’

Inmiddels klopt sociaal-darwinisme steeds vaker aan. De NOS meldde dat ‘mensen die compleet hulpbehoevend zijn voor hun dagelijkse verzorging’ volgens richtlijnen bij IC-beddenschaarste niet meer opgenomen worden. Dat was schadelijk onvolledig, maar alarmbellen waren blijkbaar niet afgegaan ter redactie, zo normaal is zo’n notie inmiddels. Enkele Amerikaanse staten stelden in protocollen dat gehandicapte mensen geen goede kandidaten zijn voor beademing. Bert Wagendorp liet weten dat hij liever niet heeft dat schransende zwaarlijvigen IC-bedden bezet houden wanneer een geliefde van hem er een nodig heeft. Schrikbarend hoe snel dat ging: van slachtoffer naar offer naar dader.

Dat was de eerste keer dat ik kwaad werd. Hoe durven jullie? Dikke, zieke, oude, gehandicapte mensen leven altijd met uitsluiting en discriminatie. En nu, in deze bange tijden, komen jullie – geen artsen, maar columnisten, filosofen – speculeren of je ons categorisch moet uitsluiten van mogelijk levensreddende zorg? Zien jullie niet dat je zo een verschrikkelijke maatschappelijke tweedeling creëert, tussen de haves en de have-nots, tussen sterken en zwakkeren, tussen de gelukkigen – fitte, jonge mensen die al minder te vrezen hebben van het virus en ook nog vast kunnen rekenen op zorg – en de ongelukkigen, die terecht banger zijn voor corona en ook nog moeten aanhoren dat men ze zo nodig aan hun lot wil overlaten?

Dat is niet de weg, nu we samen een onzichtbare vijand bestrijden, nu solidariteit van levensbelang is. Laat artsen aan het bed beslissen over leven en dood, en laten wij hen en elkaar respecteren door niet te speculeren over wie de moeite van het redden waard is. Laten we mensen blijven; mensen die we herkennen. Anders verliezen we tijdens deze crisis meer dan levens; dan verliezen we ons hart.

Ik moet bekennen dat ik me een beetje zorgen maak over mijn collega Teun van de Keuken. Vorige week meldde hij in deze krant (V, 25 februari) dat hij dit jaar elke maand een ander dieet gaat proberen. Hij was begonnen met het ketodieet (dat is een voor mij als vegetariër tamelijk afschuwelijk klinkend gebeuren waarbij je nauwelijks koolhydraten eet maar wel een dagelijkse vrachtlading dood beest), en gaat nog intensief sporten, vasten, vegan eten en schijf-van-vijven. Doel is om de zin en onzin van deze diëten te ontmaskeren, iets te zeggen over hoe goed ze vol te houden zijn en te bekijken wat je van elk dieet kunt leren. Dit alles onder het mom van ‘Teun van de Keuken stelt zijn lichaam beschikbaar aan de wetenschap’. Hmm.

Nu wil het geval dat Van de Keuken een slanke, hooguit wat ‘papa-vormige’ man is. Toch vindt hij zelf dat er wel zo’n vijf kilo af mag. Hij schrijft: ‘Iedere ochtend – en vaak ook nog een keer ’s avonds – sta ik op de weegschaal. Altijd weeg ik rond de 80 kilo. Prima binnen de marges van een gezond BMI. Nu eens 79,8 (dan zwaai ik triomfantelijk een gebalde vuist in de lucht) en dan weer 81,3 (dan laat ik bedroefd de schouders hangen). Ik kijk in de spiegel en zie een buik die er op zich mee door kan. Toch ben ik ontevreden met wat ik zie: te dik, te weinig gespierd, niet mooi genoeg.’

En nu maak ik me dus zorgen. Lieve Teun, als je stemming en zelfbeeld zo sterk beïnvloed worden door je spiegelbeeld en een volstrekt betekenisloze schommeling op de weegschaal, dan zou ik willen dat iemand je had aangeraden om die spullen gewoon weg te gooien en misschien wat hulp te zoeken, niet om aan een soort Grote Dieettour te beginnen die inhoudt dat je een jaar lang professioneel-geobsedeerd met eten en je lichaam moet omgaan.

En met welk doel ook? Wat voor nieuw en glanzend inzicht is er nou werkelijk te behalen door zo’n experimenteel dieetjaar? De zin en onzin van diëten is allang ontmaskerd. Door dezelfde wetenschap waar Van de Keuken zo graag zijn lichaam van in dienst wil stellen.

Zo is er het team van psycholoog Traci Mann, dat alle goed uitgevoerde dieetonderzoeken samen analyseerde en vaststelde dat je van een dieet inderdaad afvalt – eventjes. Het is best mogelijk om, zoals Van de Keuken, vijf kilo in een maand kwijt te raken, maar al na twee jaar zit het meeste gewicht er bij nagenoeg iedereen weer aan. Britse gezondheidswetenschappers becijferden op basis van de data van 170.000 dikke landgenoten dat na vijf jaar 95 tot 98 procent van de mensen even zwaar of zwaarder is dan voor het dieet. Het maakt daarbij trouwens niet uit welk dieet je volgt: koolhydraatarm, vetarm, eiwitrijk, gezellig met een groepje, alle diëten werken op de langere termijn even slecht.

Ben je dan in ieder geval wel gezonder na een dieetpoging? Nope. Fysioloog Lindo Bacon citeert in een review diverse studies waaruit blijkt dat herhaaldelijk afvallen en weer aankomen, onafhankelijk van gewicht, een hoger risico geeft op hoge bloeddruk, ontstekingsactiviteit en vroegtijdig doodgaan. Ook psychisch geeft het een knauw: vrouwen die tijdens een dieetonderzoek eerst waren afgevallen en daarna (onvermijdelijk) weer waren aangekomen, hadden meer symptomen van depressie en minder zelfvertrouwen dan vrouwen die helemaal niet hadden gelijnd.

De niet zo leuke grap is natuurlijk dat dit allang bekend is. Er drijft zelfs een hele industrie op, van Weight Watchers, sportschoolprogramma’s, maaltijdshakes, ‘snel gezond en slank’-apps en stapels boeken met fitgirls op de cover. Een industrie van bedrijven die zo zeker weten dat je van hun producten niet permanent dun wordt dat ze die kennis succesvol hebben opgewaardeerd tot een genadeloos verdienmodel waarmee ze elk jaar wereldwijd tientallen miljarden opstrijken aan het ingecalculeerde falen van verdrietige lijners. Uiterst effectief verkopen ze ons het idee dat als je na een dieet nog niet slank en gelukkig bent, dat komt doordat jij niet wilskrachtig genoeg was, en dat de oplossing ligt in een nieuw dieet. En nog een. En nog een. Een illusie waar Van de Keuken – ‘mooie resultaten’ – en zijn diëtist – ‘geen slap gedoe!’ – te lichtvaardig aan bijdragen.

En ook dat baart me zorgen, beste Teun. De website van talkshow Jinek omschreef je als ‘de meest kritische consument van Nederland’. Nou, kom op dan! Wees sceptisch, lees het beschikbare onderzoek en trek de enige wetenschappelijk verantwoorde conclusie: ik ga niet meer op dieet.