dit is de website van Asha ten Broeke

/ ashatenbroeke@gmail.com / over asha ten broeke / zoeken

Erg vrouwelijk ben ik niet. Ik bezit nul paar hoge hakken, trek een ladder in elke panty die binnen mijn bereik durft te komen, en heb zowel been- als oksel- als schaamhaar omdat ik mijn tijd in de badkamer het liefst tot een minimum beperk. Mijn make-upverzameling bestaat uit een enkel tubetje lipgloss dat het grootste deel van het jaar ergens onderin m’n tas rondslingert. Ik haat shoppen. Van mode krijg ik de kriebels. Kappers idem dito. En nimmer in mijn leven ben ik emotioneel opgeknapt van het kopen van een leuk jurkje.

Ondamesachtig zijn is niet iets dat vrouwen in onze samenleving in dank wordt afgenomen. Dat bleek afgelopen zaterdag weer eens uit een stuk in Tijd over misdaadheldinnen als Sarah Lund uit de serie ‘The killing’ en Sage Noren uit ‘The bridge’. Ik vind ze leuk, juist omdat ze niet elegant of fijnbesnaard zijn, maar wel extreem sterk, intelligent en doelgericht. Ze doen me denken aan  klassieke mannelijke detectives als Morse, Frost en Wallander. Blijkbaar is het archetype van de chagrijnige en tot aan het bittere eind vasthoudende rechercheur niet langer voorbehouden aan de man. Heel goed. Lange leve de emancipatie.

Helaas sprak uit het Tijd-artikel nauwelijks enige waardering voor deze vrouwelijke Wallanders. Ze werden omschreven als gestoord en ergerniswekkend, en als zoonverwaarlozend en obsessief (Lund), autistisch, extreem onbehouwen en robotachtig (Noren) en hypernerveus en hysterisch (Carrie Mathison uit ‘Homeland’). Wat bij moordzaakoplossende mannen charmant is, is bij vrouwen blijkbaar een reden tot afkeuring.

En niet alleen op tv. De machtige Facebookzakenvrouw Sheryl Sandberg beschrijft in haar nieuwe boek ‘Lean in’ hoe ook op de werkvloer een gebrek aan vrouwelijkheid wordt bestraft. ‘Als een vrouw krachtig optreedt, of wanneer ze zeer competent is, of wanneer ze focust op de resultaten in plaats van op het plezieren van anderen, dan gedraagt ze zich als man. En als ze zich gedraagt als man, vinden mensen haar niet aardig.’ En ook hier geldt: op een onaardige vrouw reageert men uitgesproken negatief.

Sandberg illustreert haar punt met een veelzeggend psychologisch experiment. De helft van een groep studenten kreeg een beschrijving te lezen van een succesvolle zakenvrouw, Heidi Roizen. ‘Roizen heeft een extraverte persoonlijkheid en een groot persoonlijk en professioneel netwerk met daarin enkele van de machtigste leiders in de technologiesector.’ Dat soort werk. De andere helft van de studenten kreeg dezelfde beschrijving, maar bij hen was de naam Heidi vervangen door Howard.

Dat maakte alle verschil. Waar de studenten Howard beoordeelden als een fijne collega, zagen ze Heidi als egocentrisch en ‘niet het type waar je graag mee zou willen samenwerken’. Dit alles omdat Heidi niet voldeed aan het stereotype van de lieve, vrouwelijke vrouw.

Maar lieverds onderhandelen geen fantastische zakendeals. En vrouwen die iedereen een plezier doen lossen geen moordzaken op. En daar zit hem de kern van het probleem. Om te slagen moet een vrouw mannelijk genoeg zijn om te doen wat de kerels doen, maar niet zo mannelijk dat ze afstoot. Een nare spagaat, met een pijnlijk gevolg: vrouwen moeten nog steeds twee keer zo hard werken voor de helft van de waardering.

© Asha ten Broeke. Alle rechten voorbehouden.